Creatieve kracht voor Weert

Stadmaker

stad·ma·ker
(de; m,v; meervoud: stadmakers)
1 vervaardiger van een stad 2 iem. die een stad vormt 3 actief betrokken inwoner van een stad

Stadslab0495: een evaluatie

Stadmaken

Stadslab0495 werd in 2018 opgericht om vraagstukken over de toekomst van onze stad op creatieve én co-creatieve wijze aan te vliegen. Stadslab0495 ziet zichzelf, maar ook de gemeenschap om zich heen als stadmaker. Wij maken ónze stad en dat doen we samen. 


Wie is Stadslab0495? 

Stadslab0495 bestaat uit een achterban van creatieven, een groep van zo’n 150 cultuurmakers, artiesten, kunstenaars, medewerkers en bestuursleden van culturele organisaties. De projectleider van Stadslab0495 fungeert als sleutelfiguur en verbindt de creatieve achterban met stakeholders van het vraagstuk. 

Hoe doen we dat?

  • Inzetten makers en organisaties uit de creatieve en culturele sector bij vraagstukken in het ruimtelijke en sociale domein. Daarbij gaat het lab uit van co-creatie: samenwerken met diverse betrokken partijen zoals inwoners, overheid, ondernemers, organisaties of het onderwijs.
  • Stadslab0495 gaat uit van een ‘open vraag’ en werkt onderzoekt en met een experimentele inslag om tot een antwoord of oplossing te komen; 
  • Kennisdeling: opgedane inhoudelijke kennis over het vraagstuk wordt gedeeld, maar ook kennis over de werkwijze en experimenten wordt inzichtelijk gemaakt.
Interventie in de binnenstad

Wat heeft Stadslab0495 bereikt tot nu toe?

Identiteit en werkwijze

Stadslab0495 is opgericht als één van de onderdelen uit de Routeplanner Cultuur 2018-2020. 

Stadslab0495 heeft in de beginfase stevig gebouwd aan haar eigen identiteit, werkwijze en draagvlak. Inmiddels is er een groot netwerk bestaande uit culturele instellingen, ondernemers, medewerkers van de gemeente, inwoners en andere organisaties zowel binnen als buiten Weert. In de opstartfase ging Stadslab0495 met twee vraagstukken aan de slag: 

Kick-off Stadslab0495 rondom het thema leegstand in de binnenstad;
+/-  50 personen uit de creatieve sector, ondernemers/vastgoedeigenaren, wethouders en ambtenaren gaan aan in een snelkooksessie aan de slag om ideeën te ontwikkelen voor de binnenstad. Het enthousiasme voor de werkwijze van Stadslab0495 is aangewakkerd.

• Branding van het Stadspark Weert;
Deze inspiratiedag maakt deel uit van het traject ‘Anders werken van stad, dorp en land’. Eerste design thinking sessie leidde tot een experiment gefaciliteerd door Stadslab0495: De week van het park. Ruim 70 gesprekken worden gevoerd in 5 dagen tijd met als achterliggende vraag; ‘Kunnen we van het toekomstige park een plek van verbinding en ontmoeting maken? Uitgebreid verslag van de inspiratiedag: Anders werken in Weert (stimuleringsfonds.nl)

En van de ‘Week van het park’: Stadspark – Stadslab0495 Weert

Inspiratiedag Branding van het Stadspark Weert

Doelstelling

Vanaf 2021 is Stadslab0495 weer actief aan de slag gegaan met het betrekken van creatieven bij diverse vraagstukken. Met de vaststelling van het gemeentelijk cultuurbeleid ‘Cultuurroute 2024’ is de taak van Stadslab0495 uitgebreid en komen we tot een tweeledige doelstelling: 

  • Stadslab0495 zet creatieve denkkracht van de cultuursector in binnen sociale en ruimtelijke vraagstukken. Kunstenaars, ontwerpers en andere creatieve professionals zijn gewend procesmatig te werken en om vanuit niets  “iets” te laten ontstaan. Ze durven af te wijken van gebaande paden, denken in oplossingen en hebben een enorme verbeeldingskracht. Dat zijn kwaliteiten die ook buiten de cultuursector van toegevoegde waarde zijn. 
  • Daarnaast realiseert Stadslab0495 verbinding binnen en met de cultuursector. Stadslab0495 heeft een groot netwerk en zet dit in voor zowel de cultuur en creatieve sector als daarbuiten.  

Inzet bij sociale en ruimtelijke vraagstukken

Stadslab0495 is sinds de oprichting betrokken bij diverse vraagstukken en opgaven, met name binnen de gemeentelijke organisatie. Het is bijvoorbeeld onderdeel van de werkgroep participatie ter ontwikkeling van de omgevingsvisie voor de gemeente Weert, en werkt in het kader van cliëntondersteuning aan een vernieuwende sociale kaart. De kracht van Stadslab0495 hierbij is onze creatieve blik, die we inzetten bij het vinden van oplossingen. 

Stadslabsessie in het kader van clientondersteuning en het vernieuwen van de sociale kaart

Creatieve Meet Ups

Doel van deze meet ups is om culturele spelers kennis te laten maken met andere spelers in het veld, verbindingen te leggen binnen de sector, ervoor zorgen dat iedereen weet wat er speelt en ontdekken wat de culturele ambities zijn.

  • November 2018 – Speeddaten creatieve sector – +/- 60 personen
  • Mei 2019 – Kick off Stadslab0495 – +/- 50 personen
  • April 2021 – ‘Wanneer Design Sociaal is’ – i.s.m. T+HUIS Eindhoven – 21 personen – sessie vond digitaal plaats – Social Design – Stadslab0495 Weert

Verwacht: 

  • Oktober 2021 – Wisdom of the Crowd
  • 2022 (oorspronkelijke datum mei 2020) – Groen
Kick-off Stadslab0495 thema Leegstand

Projecten t/m 2021:

Project Activering Creatief Talent (ACT)

Jongeren tussen 12 en 22 jaar met een bijzonder creatief talent krijgen in Project ACT  dat extra zetje om hun talent verder vorm te geven.  Ze krijgen een begeleidingstraject aangeboden met coaching, advies en aansporing. Ze raken wegwijs in hun business en leren alles over cultureel ondernemerschap en het opbouwen van een netwerk. Skills die onmisbaar zijn in de 21ste eeuw.

Project ACT past prima binnen het nieuwe cultuurbeleid van Gemeente Weert waarin talentontwikkeling heel belangrijk is. Wie weet welke nieuwe talenten in Weert op gaan bloeien? Frank Rademakers – directeur van RICK – werd ook betrokken bij Project ACT:  

“De samenwerking met Stadslab0495 is heel goed bevallen! De projectleider van Stadslab0495 heeft een prima groep mensen samengebracht die het project handen en voeten gaf en heeft heel goed meegedacht. Stadslab0495 kan écht die verbindingen leggen waar je zelf niet op komt.” 

Leerlab0495

Stadslab 0495 is ook betrokken bij het onderwijs, de kweekvijver van jong talent en dacht mee met Leerlab, een initiatief van Gilde Opleidingen. 

Onlangs startte het Leerlab bij Theater de Huiskamer. De scholieren van Gilde Opleidingen runnen overdag het theatercafé en pakken alles aan wat daarbij hoort. Opleiden in een praktijksituatie is heel eigentijds. Het Leerlab wil een ontmoetingsplek worden voor bewoners en bezoekers van Weert. Het doel is verbindingen leggen tussen bijvoorbeeld studenten en lokale ondernemers. 

Stadslab 0495 werd bij het Leerlab betrokken om mee te denken over hoe we jongeren en hun beleving kunnen inbrengen binnen design thinking sessies. 

Frank van den Ende – oprichter van Leerlab – is heel enthousiast over de samenwerking met en de denkkracht van het Stadslab.

“Stadslab0495 heeft ontzettend goed meegedacht over alles. Ook heeft Stadslab0495 heel wat goede connecties. Ons gezamenlijke hogere doel is jongeren in Weert houden. Veel jongeren vertrekken uit Weert na de middelbare school, terwijl de stem en de ideeën van jongeren zo belangrijk zijn in een dynamische stad. Jongeren brengen hun eigen kijk mee. We willen die creatieve mindset van jongeren ook inzetten bij allerlei praktijkvraagstukken die leven in Weert. De connectie met jongeren kan tot mooie initiatieven leiden. Een vraag die we jongeren bijvoorbeeld willen stellen: “Wat heb jij nodig om in Weert te willen blijven?” 

Optimaliseren dienstverlening gemeente Weert

Binnen de gemeente heeft de projectleider Burgerparticipatie en Dienstverlening positieve ervaringen met Stadslab0495. Hij onderzoekt hoe de dienstverlening van de gemeente Weert geoptimaliseerd kan worden. De projectleider Stadslab0495 nam deel in het projectteam over dienstverlening. Stadslab0495 blijkt net even met een andere bril naar vraagstukken te kijken. Dat is verfrissend. De projectleider Burgerparticiatie en Dienstverlening zegt hierover:

Stadslab0495 brengt haar speciale expertise in: hoe ontwerp je een creatief proces in een ambtelijke omgeving?” Ik ben zelf ook ten dele creatief, maar de projectleider van Stadslab0495 is een allround creatief denker. Het past dat er kritisch wordt doorgevraagd en laat ons anders denken. De projectleider heeft onder andere een brainstormsessie met vijftien collega’s begeleid en geholpen een enquête op te zetten. Het helpt dat er een sterke connectie is met het culturele werkveld. Stadslab0495 stimuleert dat mensen soepeler bewegen en denken, zowel intern als extern. Ook heeft het lab overal contacten en korte lijntjes!

Stadslab participeerde daarnaast in de volgende projecten:

Kunstwerk Stationsplein: scouten van opdrachtnemers/kunstenaars voor het ontwerpen van een nieuwe sokkel voor het beeld van Antje van de Statie.

Samenwerking met IVN – Groene tuinen: begeleiden van het proces om tot een “groene straat actie” te komen. Stadslab trad in dit project op als verbinder en adviseur. 

Samenwerking met Punt Welzijn – Social design: Punt Welzijn bracht enkele casussen in uit de beroepspraktijk waarover gebrainstormd werd binnen een creatieve Meet Up.

Cultuurbeleid gemeente Weert: procesbegeleiding ophalen wensen en ideeën inwoners, organisaties en cultuursector

Project “verWeert hout”: Stichting Kunstencentrum Weert ontwikkelt een kunstwerk van opgegraven middeleeuws hout uit de Stadstuin. Inwoners van Weert worden betrokken bij het creatieve proces. Stadslab helpt bij het vinden van fondsen en treed op als verbinder. 


Stadslab in de toekomst

Onafhankelijke positie

Tot nu toe werkte het Stadslab als onderdeel van de gemeente Weert. In 2022 streeft Stadslab naar gedeeld eigenaarschap binnen of buiten de organisatie. Het stadslab is namelijk niet alleen van toegevoegde waarde voor cultuur, ook binnen andere domeinen wordt Stadslab ingezet. Idealiter ontwikkelt Stadslab0495 zich tot een onafhankelijke identiteit, sluit het aan bij een bestaande organisatie of behoudt het binnen de gemeentelijke organisatie een onafhankelijke positie. 

Scouten creatief potentieel

In 2022 streeft Stadslab naar een nog grotere uitbreiding van haar netwerk en blijft actief in het scouten van creatief potentieel. We gaan door met het organiseren van Creatieve Meet Ups om het contact met de creatieve sector te behouden.

Projecten 2022 

Design sprint Clientondersteuning

Gemeente Weert is koplopergemeente op het gebied van cliëntondersteuning en voert in dat kader een groot project uit om de cliëntondersteuning in Weert te verbeteren. Veel inwoners hebben een zorg- of hulpvraag, maar geen idee waar ze het antwoord kunnen vinden. Het grote aanbod van voorzieningen en oplossingen maakt het lastig om de juiste ingang te vinden. Ook voor professionals is het niet altijd makkelijk om het totale aanbod te overzien, vooral als het buiten het eigen vakgebied ligt.

Stadslab0495 heeft de opdracht gekregen te onderzoeken hoe inwoners met een zorg- of hulpvraag op de juiste plek terecht kunnen komen. Dat kunnen we niet alleen.

Daarom slaan we de handen ineen met Collabros, een consultancy gespecialiseerd in het ontwerpen van participatieve processen. Al meer dan 20 jaar helpen zij mensen en organisaties om de kracht van straatcultuur en van de community te ontdekken. Hun passie voor verandering, kennis van co-creatie en community participatie vormen de basis van hun kenmerkende aanpak en gebruik van ‘Design Thinking’.

Een deelnemer van de Design Sprint deelt op social media haar ervaring: “Vandaag heb ik op de valreep een mooie workshop mogen bijwonen van Stadslab0495, hier heb ik als ervaringsdeskundige in mogen vallen voor de Weerter Minima Groep. Het was een erg interessante workshop en voor herhaling vatbaar. Eerlijk is eerlijk, in de 18 jaar dat ik nu vrijwilligerswerk doe was dit een van de leukste en leerzaamste workshops. Petje af voor de organisatie en bedankt. Nu hopen dat al onze ideeën uitgewerkt worden door de gemeente!”

Stadmaker

stad·ma·ker
(de; m,v; meervoud: stadmakers)
1 vervaardiger van een stad 2 iem. die een stad vormt 3 actief betrokken inwoner van een stad